Prawoślaz lekarski (Althaea officinalis) to roślina znana i stosowana w medycynie naturalnej od wieków. Najcenniejszą częścią tej rośliny jest korzeń, który zawiera śluzy roślinne, flawonoidy, pektyny, fitosterole oraz związki mineralne. Dzięki wysokiej zawartości substancji śluzowych korzeń prawoślazu odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu kaszlu i podrażnień górnych dróg oddechowych.
Stosowany jest przede wszystkim w formie naparów, maceratów oraz syropów, które pokrywają błonę śluzową gardła warstwą ochronną, zmniejszając uczucie suchości, drapania i pobudzając proces regeneracji. Z tego względu znajduje szerokie zastosowanie zarówno u dorosłych, jak i dzieci w przebiegu przeziębień czy stanów zapalnych gardła.
Właściwości korzenia prawoślazu
Działanie lecznicze prawoślazu opiera się głównie na obecności śluzów roślinnych, które tworzą warstwę osłaniającą, łagodzącą podrażnienia i zmniejszającą odruch kaszlowy.
| Składnik aktywny | Działanie | Znaczenie zdrowotne |
|---|---|---|
| Śluzy roślinne | Osłaniające, powlekające | Łagodzenie suchego kaszlu, ochrona błony śluzowej gardła |
| Flawonoidy | Przeciwzapalne, antyoksydacyjne | Zmniejszenie stanów zapalnych górnych dróg oddechowych |
| Pektyny | Zmiękczające, łagodzące | Zmniejszenie podrażnień i chrypki |
| Fitosterole | Immunomodulujące | Wsparcie układu odpornościowego |
Dzięki tym właściwościom korzeń prawoślazu stosowany jest głównie przy kaszlu suchym i drażniącym, a także przy chrypce, suchości w gardle i podrażnieniach błon śluzowych wywołanych infekcjami lub suchym powietrzem.
Zastosowanie w praktyce
Korzeń prawoślazu można stosować w różnych formach – najczęściej w postaci syropów, maceratów wodnych oraz tabletek do ssania. Macerat przygotowuje się z rozdrobnionego korzenia, zalewając go zimną wodą i odstawiając na kilka godzin, co pozwala wydobyć śluzy roślinne bez utraty ich właściwości.
| Forma stosowania | Sposób przygotowania | Zastosowanie |
|---|---|---|
| Macerat z prawoślazu | 1–2 łyżki korzenia zalać szklanką zimnej wody, odstawić 6–8 h, odcedzić | Picie przy suchym kaszlu i podrażnieniach gardła |
| Syrop z prawoślazu | Dostępny w aptekach, często łączony z innymi ziołami | Łagodzenie kaszlu u dzieci i dorosłych |
| Tabletki do ssania | Zawierają ekstrakt z korzenia | Nawilżanie gardła, zmniejszanie drapania |
| Herbatki ziołowe | Mieszanki z prawoślazem i innymi ziołami (np. tymianek) | Wspieranie leczenia przeziębień |
Dzięki łagodnemu działaniu preparaty z prawoślazu są dobrze tolerowane i bezpieczne, co sprawia, że często są polecane także w pediatrii.
Podsumowanie
Korzeń prawoślazu to jedno z najskuteczniejszych naturalnych remedium na suchy, męczący kaszel. Dzięki wysokiej zawartości śluzów roślinnych działa osłaniająco, łagodząco i przeciwzapalnie, przynosząc ulgę w podrażnieniach gardła i dróg oddechowych. Regularne stosowanie maceratów, syropów czy herbatek z prawoślazu może znacząco poprawić komfort w trakcie infekcji, a także wspierać regenerację błon śluzowych.
Badania naukowe:
- Nosál’ováG. et al. (1992). Antitussive activity of the root extract of Althaea officinalis L.
- SallerR. et al. (1990). Phytotherapy in respiratory tract diseases with marshmallow root.
- European Medicines Agency (2016). Assessment report on Althaea officinalis L., radix.
